İngiltere’de yaşayan Amerika ve Türkiye vatandaşı Vanlı Cem Ağuş, 46 yıl sonra babaannesinin vasiyetini yerine getirerek Van’ın belgeselini çekti.
Ailesinin 1940 ile 1950 yılları arasında Amerika’ya göç ettiğini belirten Ağuş, Van’a olan özlemlerinin hiç bitmediğini ve o tarihten sonra ailesinin Van’a gelip gittiklerini söyledi. Çocukluğunda geldiği İpekyolu ilçesine bağlı Cumhuriyet Mahallesi ve özellikle Çalık Sokağı’ndan sevgi ve özlemle bahseden Ağuş, “Ailem 1940-1950 yıllarında Çalık Sokağı’ndan Amerika’ya göç etti. Şu anda ailemin bir kısmı İzmir’de bir kısmı İngiltere’de yaşıyor. Ben de bir Van sevdalısıyım. Rahmetli babaannemin adı ‘Şöhret’ti. O bir ebeydi ve herkes onu çok iyi tanıyordu. Babaannem, bize her zaman ‘Van’a gidin borcunuzu ödeyin’ derdi. Yani bize vasiyetiydi. Ben de bu konu ile ilgili bu belgesel yaptım” dedi.

“1915 yılına ait toplumsal yaşamla ilgili bir belgesel"
‘Kadim Kentin Sesleri’ isimli belgeselde Van’ın kültürünü, sanatını, yöresel yemeklerini ele aldığını aktaran Ağuş, “1915 yılına ait toplumsal yaşamla ilgili bir belgeseldir. Van’dan göç eden aileler de gündeme gelmiş olup, bu belgeselin ikinci çekimleri de yine Van’da olacak. Amacımız Van’ı en iyi şekilde anmak. En iyi şekilde anlamak ve onu değerlendirmektir. Çünkü Van, kadim bir kenttir” ifadelerini kullandı.
Van’ın Kaliforniya, New York ve Los Angeles başta olmak üzere Amerika’da özellikle 1915 olaylarıyla çok gündeme geldiğini belirten Ağuş, “Amacımız Kaliforniya, New York ve Los Angeles’ta bu konuda Van’ı daha çok bu gündem dışına çıkarmaktır. Van kadim bir şehirdir ve bizim için özel bir yerdir. Ailemin, benim ve tüm Van sevdalıların, İngiltere ve Amerika’da yaşayan tüm Vanlılar için özeldir. Bu nedenle her zaman Van’ı gündemde tutmak istiyoruz” diye konuştu.
Vasiyetinde Van’a yer veren babaannesinin 1979 yılında vefat ettiğini de sözlerine ekleyen Ağuş, şöyle konuştu:
“Babaannem ‘Van’ı her zaman gündemde tutun, Van’a borcunuz varsa gidin borcunuzu ödeyin’ derdi. Kendisi de 1979 yılında vefat etti ve onun mezarı buradadır. Biz de Van’a olan sevdamızı, babaannemizden, dedelerimizden, ailemizden ve büyüklerimizden aldık. Van’a olan sevdamız gittikçe büyüyor. Van’ı en iyi şekilde tanıtmak istiyoruz. Bunun için en önemli platformlardan birisi olan Amerika’da gündeme daha çok getirmek istiyoruz. Çünkü Los Angeles ve Kaliforniya’da bazen Ermeni diasporası Van’ı iyi bir şekilde anmıyor. Bu da bir Vanlı olarak bizleri rahatsız ediyor. Van’da yaşamak, görmek isteyen varsa gelsin görsünler. Van öyle bilindiği gibi bir yer değil. Herkese kucak açan, herkesi bağrına basan bir kenttir. Van kadim bir şehirdir. Biz de her yaz Van’a geldik ve Van’dan kopmadık. Vana olan özlemimiz çok önemlidir. Çocukluğumuzda geldiğimizde bile babam burasını bize anlatırdı. Bizde her zaman çocuklarımıza Van’ı anlattık, gelen kuşaklara da anlatacağız. Burada yaşanan komşuluk çok önemliydi. Herkes birbirine bağlıydı. Bize öyle anlatıldı, bizde öyle yaşamaya çalıştık. Şimdi çok değişmiş ama bu değişime rağmen Çalık Sokak bizim için çok önemli.”