Sosyal güvenlik mevzuatına göre, vefat eden sigortalıların geride kalan yakınlarına bağlanan ölüm aylıkları, bazı durumlarda birden fazla maaş alınmasına imkân sağlıyor. Ekonomi gazetecisi Faruk Erdem’in verdiği bilgilere göre, eş ve çocuklar belirli şartlarla hem dul hem yetim aylığı hem de kendi emeklilik maaşlarını bir arada alabiliyor.

Ölüm aylığı alabilmek için, sigortalının en az 1800 gün prim ödemesi gerekiyor. Ancak bu kişi SSK’lı ise 900 gün prim yeterli oluyor. Bu kriterler 1 Ekim 2008 sonrası için geçerli. Öncesinde eksik günler askerlik veya doğum borçlanmasıyla tamamlanabiliyordu, ancak bu uygulama artık geçerli değil.

 Kim, ne kadar maaş alabilir?

Çalışmayan veya emekli olmayan eşe, ölen sigortalının maaşının %75’i bağlanıyor.

Çalışan ya da emekli eşe, maaşın %50’si bağlanıyor.

Çocuklara ise her biri için %25 oranında ölüm aylığı bağlanıyor.

Erkek çocuklar 18 yaşına kadar, öğrenci olmaları hâlinde 25 yaşına kadar yetim aylığı alabiliyor.

Kız çocukları ise evlenmedikleri ve çalışmadıkları sürece bu haktan yararlanabiliyor.

 Üç maaş birden mümkün mü?

Erdem’e göre, hem eşinden dul maaşı, hem kendi emekli maaşı, hem de aktif olarak çalışılan bir iş yerinden alınan ücretle birlikte üç ayrı gelir elde edilebiliyor. Bu durum, kadın-erkek fark etmeksizin geçerli.

 Kız çocuklarına özel istisnalar

Çalışmayan ve evli olmayan kız çocukları, hem anne hem de babasından ölüm aylığı alabiliyor. Bu durumda yüksek olan maaşın tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanıyor. Ancak bu durum sadece Emekli Sandığı kapsamındaki haklar için geçerli. Kız çocuğu memuriyete girerse, maaş hakkı kesiliyor.

1 Ekim 2008 öncesinde farklı sosyal güvenlik kurumlarına (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) bağlı hak sahiplerinin aynı anda çift maaş alabilmesi mümkündü. Bu hak, 2008 sonrasında kısıtlandı.

 Başvuru nasıl yapılır?

Ölüm aylığı başvuruları, SGK müdürlüklerine doğrudan ya da e-Devlet sistemi üzerinden çevrimiçi yapılabiliyor. Başvuru sırasında nüfus kayıt örneği, vukuatlı nüfus belgesi, varsa veraset ilamı gibi belgelerin eksiksiz sunulması gerekiyor.