Uluslararası Eğitim Başarılarını Değerlendirme Kuruluşunca (IEA) dört yıllık periyotlarla yapılan, 4'üncü ve 8'inci sınıf düzeyindeki öğrencilerin matematik ve fen alanlarındaki başarılarının değerlendirildiği TIMSS 2023'te Türkiye'nin tüm döngülerde hem puanlarda hem de sıralamalarda gösterdiği başarı dikkati çekti.

TIMSS 2023 araştırmasındaki verilerden yapılan derlemeye göre Türkiye, her iki kademedeki matematik ve fen bilimleri alanlarında öğrencilerin üst ve ileri yeterlik düzeylerinde de artış sağladı.

4'üncü sınıf fen bilimleri alanında üst ve ileri yeterlik düzeyi
TIMSS 2023'te 4'üncü sınıf fen bilimleri alanında OECD ülkeleri arasında 2'nci, tüm Avrupa ülkeleri arasında birinci sıraya yerleşen Türkiye'de bu alandaki öğrencilerin her bir yeterlik düzeyine ulaşma oranı, TIMSS uluslararası ortancasına göre daha yüksek gerçekleşti.

Fen bilimleri alanında üst yeterlik düzeyi TIMSS 2019'da yüzde 32 iken TIMSS 2023'te bu oran yüzde 36'ya yükseldi. TIMSS 2019'da yüzde 12 olan 4'üncü sınıf fen bilimleri alanında ileri yeterlik düzeyi oranı ise TIMSS 2023'te yüzde 26 oldu. Böylelikle 4'üncü sınıf öğrencilerinin yüzde 62'si fen bilimlerinde üst ve ileri yeterlik düzeyini oluşturdu.

8'inci sınıf fen bilimleri alanında üst ve ileri yeterlik düzeyi
TIMSS 2023'te 8'inci sınıf fen bilimleri alanında dünya sıralamasında 530 ortalama puan ile 44 ülke arasında 7'nci sırada yer alan, bu alanda 2019'a göre sıralamasını 8 basamak yükselten Türkiye'nin, fen bilimleri alanında TIMSS 2019'da üst yeterlik düzeyi oranı yüzde 25 iken TIMSS 2023'te yüzde 27 oldu. TIMSS 2019'da yüzde 13 olan ileri düzeydeki öğrenci oranı TIMSS 2023'te yüzde 17'ye yükseldi. Böylece TIMSS 2023'te 8'inci sınıf öğrencilerin yüzde 44'ü fen bilimlerinde üst ve ileri yeterlik düzeyine çıktı.

4'üncü sınıf matematik alanında üst ve ileri yeterlik düzeyi
Uygulamada, 4'üncü sınıf matematik alanında ortalama performansını TIMSS 2011'den itibaren sürekli artıran ve son TIMSS araştırmasında dünya ortalamasında 58 ülke arasında 8'inci, OECD üyesi ülkeler arasında da 4'üncü olan Türkiye, 4'üncü sınıf matematik alanında bir önceki araştırmada üst yeterlik düzeyi oranını yüzde 28'den yüzde 30'a çıkardı.

TIMSS 2019'da yüzde 15 olan ileri düzeydeki öğrenci oranı ise TIMSS 2023'te yüzde 24'e çıktı. Böylelikle TIMSS 2023'te 4'üncü sınıf matematik alanında öğrencilerin yüzde 54'ü üst ve ileri yeterlik düzeyinde yer aldı.

8'inci sınıf matematik alanında üst ve ileri yeterlik düzeyi
Türkiye, TIMSS 2023'te 8'inci sınıf matematik alanında TIMSS uluslararası ortalama puanını geçmesinin yanı sıra ilk defa TIMSS ölçek orta noktası olan 500 puanını da geçti ve 44 ülke arasında 13'üncü sırada yer aldı. OECD üyesi ülkeler arasında ise Türkiye, bir önceki araştırmaya göre 5 basamak yukarı çıkarak 10'uncu sıraya yükseldi ve puanını en fazla artıran 2'nci ülke oldu.

Uygulamada Türkiye'nin 8'inci sınıf öğrencilerinin matematik alanındaki yeterlik düzeylerindeki artış dikkati çekti.

Buna göre, TIMSS 2019'da yüzde 20 olan üst düzeydeki öğrenci oranı, TIMSS 2023'te de yüzde 20 olarak gerçekleşti. İleri düzeydeki öğrencilerin oranı ise TIMSS 2019'da yüzde 12 iken son araştırmada yüzde 17 oldu. Böylece TIMSS 2023'te yüzde 32 olan üst ve ileri düzey yeterlik öğrenci oranı yüzde 37'ye ulaştı.

"Türkiye eğitimde daha güçlü bir konuma sahip olacaktır"
TIMSS 2023 sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitimin Felsefi, Sosyal ve Tarihi Temelleri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selman Tunay Kamer, Türkiye'nin hem matematik hem de fen bilimleri sıralamalarında üst dilimlerde yer almasının ve ileri yeterlilik seviyelerinde daha fazla öğrencisi olmasının sevindirici bir gelişme olduğunu belirtti.

Türkiye'nin 2011'den beri bir önceki döneme göre daha başarılı olma eğilimini sürdürdüğünü ifade eden Kamer, başarının eğitim sistemindeki stratejik değişikliklerin başarıyla uygulanmasının ve eğitim politikalarındaki iyileştirmelerin istikrarlı bir şekilde yürütülmesinin sonucu olduğunu bildirdi.

Kamer, sonuçların eğitimde sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada da önemli bir adım olarak değerlendirilmesi gerektiğini aktararak şunları kaydetti:

"Öğrenci başarısındaki bu yükselişle birlikte Türkiye, eğitim alanında uluslararası arenada daha güçlü bir konuma sahip olacaktır. Üst ve ileri yeterlik düzeyindeki öğrenci artış oranı bu alanda Türkiye'nin OECD üyesi ülkeler arasında en fazla oran artışı yakalayan ülke olmasını da sağladı. Özellikle ileri düzeydeki öğrencilerin oranının artması, eğitimde sadece temel seviyede değil, daha yüksek başarı hedeflerine de ulaşılabileceğini gösteriyor."