Kira gelirleri, ruhsat harçları, Bağ-Kur primleri ve işveren teşviklerinde kapsamlı dönüşüm

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edilen 36 maddelik torba yasa teklifi, hem bireysel hem kurumsal düzeyde milyonlarca kişiyi ilgilendiren önemli düzenlemeler içeriyor. Vergi sisteminden sosyal güvenliğe, ruhsat yetkilerinden araç satış prosedürlerine kadar uzanan geniş bir alanda yeni yükümlülükler ve sınırlamalar getiriliyor. Teklifin temel amacı; kayıt dışılığı azaltmak, mali yapıyı güçlendirmek ve gelir adaletini yeniden düzenlemek olarak öne çıkıyor.

---Konut Kira Gelirlerinde İstisna Kalkıyor

Paketteki en kritik düzenlemelerden biri, yıllardır uygulanan konut kira geliri istisnasının sona erdirilmesi.

Yeni teklif şunları öngörüyor:

Gelecek yıl itibarıyla kira geliri istisnası tamamen yürürlükten kaldırılacak.

Emekli, dul ve yetim aylığı alanlar mevcut muafiyetlerini koruyacak.

Konut alımlarında kullanılan kredi faizlerinin kira gelirinden düşülmesi uygulaması da kaldırılıyor.

Gayrimenkullerin satışında gerçek değerinin düşük gösterildiği tespit edilirse vergi cezası %25 yerine %100 olarak uygulanacak.

Bu düzenleme, özellikle konut yatırımından gelir elde eden kesim için yeni bir dönemi başlatıyor.

---Birçok Meslek Grubuna Yıllık Ruhsat Harcı

Teklif, bazı iş kollarına yıllık ruhsat harcı zorunluluğu getiriyor. Buna göre:

Kuyumculuk faaliyeti için yetki belgesi: 30 bin TL

İkinci el araç ve taşınmaz ticareti yetki belgesi: 20 bin TL

Özel tıp merkezleri: 50 bin TL

Ağız ve diş sağlığı merkezleri ile veteriner/hayvan hastaneleri: 40 bin TL

Kıymetli maden kuruluşları: 7,5 milyon TL

Hava yolu işletme ruhsatı: 2 milyon TL

Bu düzenlemelerle, farklı sektörlerde yetki belgesi ve denetim süreçlerinin mali boyutu yeniden tanımlanıyor.

---Vakıf Üniversitelerinde Ücret Belirleme Düzeni Değişiyor

Yükseköğretim alanını ilgilendiren düzenlemeye göre:

Hazırlık ve birinci sınıf dışındaki programlarda eğitim ücretleri artık mütevelli heyetler tarafından belirlenemeyecek.

Ücretler, yıllık ÜFE–TÜFE ortalaması dikkate alınarak YÖK tarafından tespit edilecek.

Bu yeni uygulama, vakıf üniversitelerindeki fiyatlandırmada ulusal bir standart oluşturmayı amaçlıyor.

---Bağ-Kur’da Prim Yükü Artıyor

Sosyal güvenlik sistemine dair maddelerde önemli değişiklikler yer alıyor:

Durdurulan Bağ-Kur sigortalılık sürelerinin yeniden canlandırılması için ödenecek prim oranı %32’den %45’e çıkarılıyor.

Doğum dışındaki tüm borçlanmalarda prim oranı %45 olacak.

İşverenlerin ödediği malullük–yaşlılık–ölüm sigortası primi %11’den %12’ye yükseliyor.

İmalat sektörü dışındaki işverenlere sağlanan 4 puanlık teşvik, 2 puana indiriliyor.

Genç girişimci prim desteği tamamen sona eriyor.

Bu maddeler özellikle esnaf, küçük işletmeler ve bağımsız çalışanlar için yeni bir mali yük doğuruyor.

---Uluslararası Spor Karşılaşmalarına Vergi Muafiyeti

Türkiye’nin ev sahipliği yapacağı büyük spor organizasyonları için özel bir vergi düzenlemesi getiriliyor:

2026 ve 2027’deki UEFA final maçları

2032 Avrupa Futbol Şampiyonası

Bu organizasyonlar kapsamında faaliyet gösteren yabancı kulüpler ve UEFA görevlileri, KDV, gelir ve kurumlar vergisinden muaf olacak.

---Kamu Görevlilerine Huzur Hakkı Sınırı

Seçimle göreve gelen yöneticiler için çoklu ödeme dönemi kapanıyor.

Belediye başkanları ve diğer seçilmiş makamlar sadece tek kaynaktan huzur hakkı benzeri ödeme alabilecek.

Bu düzenlemenin amacı kamu yönetiminde gelir dağılımını sadeleştirmek.

---Deprem Harcamalarına Ek Ödenek

2025 yılı bütçesine, afet ve deprem çalışmalarında kullanılmak üzere 595 milyar TL ilave kaynak aktarılması planlanıyor.

---Araç Satışlarında Yeni Noter Harcı

Teklif, motorlu araç satışlarında uzun süredir uygulanan harç muafiyetini kaldırıyor.

Buna göre:

Sıfır veya ikinci el tüm araç devirlerinde binde 2 oranında noter harcı alınacak.

Harç tutarı 1.000 TL’nin altına düşmeyecek.

Bu değişiklikle araç satış işlemlerinde kayıt dışılığı önleme hedefleniyor.

---Rayiç Bedel Düzenlemesi Komisyonda Gündeme Gelebilir

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler’in açıklamasına göre, gayrimenkullerde rayiç bedel ve emlak vergisi sisteminin yeniden düzenlenmesine yönelik çalışmalar tamamlanmak üzere. Söz konusu düzenleme, komisyon görüşmeleri sırasında teklife eklenebilir.

---Genel Değerlendirme

Meclis’e sunulan bu kapsamlı paket, vergi politikalarından sosyal güvenlik uygulamalarına kadar pek çok alanı doğrudan etkileyen geniş ölçekli bir dönüşüm içeriyor. Düzenlemelerin yasalaşması halinde hem vatandaşlar hem işletmeler için yeni bir ekonomik dönem başlamış olacak.