Covid-19 pandemisinin etkilerinin henüz tam olarak atılamadığı bir dönemde, maymun çiçeği virüsü, özellikle Afrika'da acil durum ilanına neden olacak boyutlara ulaşmış ve pandemi haline gelmiştir.

Maymun Çiçeği Virüsü Nedir?

Maymun çiçeği virüsü, Ortopoksvirüs cinsine ait bir zoonotik hastalıktır. İnsanlara, genellikle enfekte bir kişi veya hayvanın cilt lezyonları veya vücut sıvıları ile doğrudan temas sonucu bulaşır. Semptomlar arasında ateş, baş ağrısı, lenf bezlerinde şişme, kas ağrısı ve yorgunluk bulunur. Döküntüler genellikle yüz, eller, ayaklar ve ağızda başlar, zamanla içi sıvı dolu lezyonlara dönüşür.

Virüsün Özellikleri

Mpox virüsü, çiçek hastalığına neden olan variola virüsü ile aynı aileye ait olsa da, etkileri genellikle daha hafif olup nadiren ölümcül olabilir. Kaynağı hakkında net bilgi bulunmamakla birlikte, Afrika'daki kemirgenler ve primatlar bu virüsü taşıyabilir ve insanlara bulaştırabilir.

Bulaşma Yolları

Maymun çiçeği virüsü, aşağıdaki yollarla bulaşabilir:

Enfekte kişilerle öpüşme veya cinsel ilişki gibi doğrudan ten teması
Uzun süre yüz yüze konuşma ve solunum damlacıkları
Virüsle temas etmiş giysi, çarşaf veya havlu gibi eşyaların kullanımı
Enfekte hayvanların derisi, sıvıları veya atıkları ile doğrudan temas
Belirtiler

Maymun çiçeği virüsünün belirtileri şunları içerir:

Yüzde, ağız içinde ve vücutta sivilce veya kabarcıklara benzeyen döküntüler
Ateş
Lenf düğümlerinde şişme
Halsizlik
Kas ve sırt ağrısı
Baş ağrısı
Solunum yolları problemleri (öksürük, burun tıkanıklığı)
Döküntüler genellikle iki ila dört hafta süren bir süreçte iyileşir ve tüm belirtiler geçtikten sonra kişi virüsü bulaştırma riskini kaybeder.

Teşhis ve Korunma

Maymun çiçeği virüsü, suçiçeği, kızamık, bakteriyel deri enfeksiyonları gibi diğer hastalıklarla benzer belirtiler gösterebilir. Teşhis genellikle cilt lezyonlarından alınan örneklerle yapılan PCR testi ile konur. Kan testi de antikorların varlığını belirlemek için kullanılabilir.

Korunmak için:

Çiçek hastalığı aşıları maymun çiçeğine karşı da koruma sağlar.
Enfekte kişilerle temastan kaçının.
Yatak takımları ve kişisel eşyalarla teması önleyin.
Hijyen kurallarına dikkat edin ve el temizliğine özen gösterin.
Enfekte hayvanlarla temas etmeyin veya koruyucu kıyafetler kullanın.
Tedavi

Spesifik bir tedavi bulunmamakla birlikte, antiviral ilaçlar ve semptomları hafifletici tedaviler kullanılabilir. Erken teşhis ve tedavi, iyileşme şansını artırır.

Sık Sorulan Sorular

Maymun çiçeği virüsü öldürür mü? Ölüm nadir olmakla birlikte, semptomları gösterdiğinizde erken tedavi ile iyileşme şansı yüksektir.
Maymun çiçeği virüsü ne kadar sürede iyileşir? İyileşme süresi genellikle iki ila dört hafta sürer.
İnsandan insana bulaşma nasıl azaltılır? Enfekte kişilerle yakın temastan kaçınılmalı ve hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
Hayvandan insana bulaşma nasıl önlenir? Hasta hayvanlarla temastan kaçınılmalı ve koruyucu önlemler alınmalıdır.
Maymun çiçeği virüsü, 2022'den itibaren dikkat çekmiş olup, 75 ülkede görülen vakalar ve hızlı yayılma oranı, virüsü küresel sağlık açısından önemli hale getirmiştir. Türkiye’de ise 2022 yılında sadece bir vaka bildirilmiştir ve şu anda herhangi bir alarm durumu söz konusu değildir.