Gabar Dağı’nda 1900’lü Yıllardan Bir Kesit

Karlarla Çevrili Dağların Eteğinde Mütevazı Bir Hayat

1900’lü yılların başlarında Siirt’in eşsiz doğasıyla anılan Gabar Dağı, yalnızca coğrafi güzelliğiyle değil, aynı zamanda insanların toprağa bağlı yaşam biçimleriyle de dikkat çekiyordu. Kış mevsiminde çevresini saran karlı zirveler, köylülerin hem zorluklarla hem de bereketle yoğrulan hayatına sahne olurdu.

Köy İşlerine Omuz Omuza

Gabar eteklerindeki köylerde yaşayan karı kocalar, günün büyük kısmını köy işleri ile geçirirdi. Kadın, sabahın ilk ışıklarıyla tandırda ekmek pişirir, hayvanların bakımına yardım eder, tarladaki işlerde erkeklerle birlikte çalışırdı. Erkek ise sabanla toprağı sürer, odun toplar, ağır işleri üstlenirdi. Ancak Gabar’da yaşamda kadın–erkek ayrımı değil, ortak emek hâkimdi. Bu dayanışma, köy kültürünün en önemli unsuru kabul edilirdi.

Karların Gölgesinde Mücadele

Kış aylarında karla kaplanan dağ yolları köylüler için hem tehlike hem de bereket demekti. Zorlu hava şartlarında hayvanları beslemek, yiyecekleri korumak ve köyde yaşamı sürdürmek için aileler büyük gayret gösterirdi. Karlı manzaralar, köy çocukları için oyun, yetişkinler içinse sabır ve alın teri anlamına gelirdi.

Gabar’ın Sessiz Tanıklığı

O yıllarda modern imkanlardan uzak, ilkel tarım aletleriyle sürdürülen yaşamın her bir anına Gabar Dağı sessizce tanıklık etti. Rüzgârın uğultusu, kışın tipi sesleri ve yazın kekik kokulu esintileri, köylülerin kader ortaklığını pekiştirdi.

Gazeteci Gözüyle Yorum

Bugünden bakıldığında Gabar Dağı eteklerinde yaşayan o köylülerin hayatı; sabır, dayanışma ve doğayla uyumun sembolü olarak öne çıkıyor. Kadın–erkek birlikte omuz omuza verilen emek, Anadolu’nun köklü aile yapısının en sade örneklerinden birini oluşturuyor. O dönemin yaşam tarzı, yalnızca nostaljik bir hatıra değil, aynı zamanda günümüz nesline toprağa bağlı kalmanın, çalışkanlığın ve paylaşmanın önemini hatırlatan güçlü bir miras olarak hafızalarda yerini koruyor.