Türkiye'de çay yalnızca bir içecek değil; aynı zamanda bir kültür, bir alışkanlık ve sosyalleşmenin en önemli araçlarından biri. Her sabah kahvaltısında, öğle arasındaki molalarda, akşam sohbetlerinde ve misafirliklerde çay, adeta gündelik yaşamın ritüeli haline gelmiş durumda.
Son yapılan araştırma, Türkiye'nin çay tüketim alışkanlıklarını il bazında gözler önüne serdi. Elde edilen verilere göre, Siirt yıllık çay tüketimi bazında Türkiye genelinde 10. sırada yer aldı. Listenin başını ise Gaziantep, Şanlıurfa ve Muş çekti.
Araştırma sonuçlarına göre, çay tüketimi yalnızca Karadeniz bölgesinde yoğunlaşmıyor. Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu illeri de çayla olan güçlü bağlarını koruyor.
Gaziantep, yıllık 5 bin ton çay tüketimi ile Türkiye genelinde ilk sırada.
Onu Şanlıurfa ve Muş takip ediyor.
Siirt, özellikle sosyal hayattaki çay kültürüyle 10. sıradan listeye girerek dikkat çekti.
Gaziantep
Şanlıurfa
Muş
Diyarbakır
Mardin
Bitlis
Ağrı
Batman
Van
Siirt
Adıyaman
Hakkari
Elazığ
Malatya
Erzurum
Kilis
Bingöl
Iğdır
Şırnak
Kars
Sosyologlar ve kültür araştırmacıları, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da çayın yalnızca bir içecek olarak değil, aynı zamanda misafirperverlik geleneğinin bir parçası olarak tüketildiğine dikkat çekiyor.
Uzmanlara göre:
"Çay, bu bölgelerde dostlukların pekiştiği, barışların konuşulduğu, dertlerin paylaşıldığı en samimi aracılardan biri."
Siirt'te neredeyse her hanede günün her saati çay demlenir. Kahvehanelerde, esnaf dükkânlarında, ev toplantılarında çay ikramı bir gelenekten öte, sosyal bir mecburiyet olarak kabul edilir. Aynı zamanda bu kültür, hediyelik eşyalara ve yerel ürünlere de yansıyor. El yapımı semaverler, bakır çaydanlıklar ve yöresel çay bardakları, Siirt'in çay sevgisini somutlaştırıyor.
Türkiye genelindeki liste, çayın sadece Karadeniz'in değil, aynı zamanda Güneydoğu'nun da vazgeçilmezi olduğunu bir kez daha gösterdi. Özellikle Siirt gibi şehirlerde, çay içmek bir alışkanlıktan öte, bir yaşam biçimi olarak kabul ediliyor.