BEYİN SAĞLIĞINI TEHDİT EDEN GIDALAR AÇIKLANDI
Günde bir porsiyon fazlası bile bilişsel sağlığı olumsuz etkileyebiliyor
ABD'de gerçekleştirilen yeni bir bilimsel araştırma, beyin sağlığını olumsuz etkileyen beslenme alışkanlıklarını mercek altına aldı. Virginia Tech Üniversitesi'nde yürütülen çalışmada, özellikle ultra işlenmiş et ürünleri ve şekerli içeceklerin, Alzheimer ve diğer demans türleri dahil olmak üzere bilişsel bozulma riskini artırdığı tespit edildi.
Araştırma, Michigan Üniversitesi'nin "Health and Retirement Study" (Sağlık ve Emeklilik Çalışması) verilerinden yararlanılarak 55 yaş ve üzeri 4 bin 750 Amerikalı üzerinde yürütüldü. Katılımcılar 2014–2020 yılları arasında her iki yılda bir bilişsel testlerden geçirildi.
Sonuçlara göre, günde sadece bir porsiyon fazla ultra işlenmiş et tüketenlerde bilişsel bozulma riski %17 yükseldi.
Aynı şekilde, şekerli içeceklerde (gazoz, şekerli çay, meyve aromalı içecekler vb.) bu oran %6 oranında arttı.
İlginç şekilde, genel ultra işlenmiş gıda tüketimi ile bilişsel bozulma arasında anlamlı bir bağ saptanmadı. Ancak et ve içecek kategorileri beyin sağlığı açısından en olumsuz etkiyi yarattı. Tatlılar, atıştırmalıklar ve tahıl ya da süt bazlı hazır gıdalar bu riski aynı düzeyde taşımadı.
Araştırmanın ortak yazarı Prof. Brenda Davy, dengeli beslenmenin beyin sağlığı üzerindeki koruyucu rolüne vurgu yaptı:
"Değiştirilebilecek çok şey var. Önemli olan ölçülü davranmak ve beslenmede dengeyi korumak."
2020 yılı verilerine göre, ABD'de hanelerin satın aldığı gıdaların %65'i, içeceklerin ise %38'i ultra işlenmiş ürünlerden oluşuyor. Uzmanlar, bu durumun yalnızca gençleri değil, yaşlı bireyleri de risk altına soktuğuna dikkat çekiyor.
Çalışmanın bir diğer yazarı Ben Katz, sağlıklı beslenmede davranışsal eğitimlerin önemine değindi:
"Bir diyeti uygulamak bir şeydir, ancak insanlara o diyeti hazırlama becerilerini kazandırmak çok daha kalıcı bir değişim yaratır."
Uzmanlara göre, ultra işlenmiş etleri ve şekerli içecekleri azaltmak, beyin sağlığını korumada atılabilecek en basit ama en etkili adımlardan biri.
Araştırmanın bulguları, American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayımlandı.